Londyn-- - Polskie książki w angielskiej bibliotece

Fot. Aleksander Sławiński

25 września 2015 w Londynie miało miejsce ciekawe wydarzenie, którym było otwarcie polskiego działu literackiego w Tate Library.

W południowym Londynie w dzielnicy Streatham, w XIX wieku Sir Henry Tate, znany jako miłośnik sztuki i aktywny jej mecenas, a wszystkim najbardziej kojarzący się jako fundator jednej z najsłynniejszych galerii sztuki nowoczesnej na świecie, założył piękną bibliotekę, w której to dziś, z inicjatywy Nike Faridy, polskiej pisarki mieszkającej w stolicy UK, został otwarty dział z polskim księgozbiorem.

To szacowne miejsce, o pięknej architekturze przeszło niedawno gruntowny remont, po którym zostało ponownie udostępnione w ubiegłym roku. I w takiej to cudownej scenerii, dziś można wziąć do poczytania polską książkę.

Nike Farida, pomysłodawczyni tego niecodziennego przedsięwzięcia, nazwała swoją akcję w nowoczesnym internetowym stylu „100+PolishBooks4London”, czyli „ponad sto polskich książek dla Londynu”. Farida sama jest autorką, kocha książki i biblioteki, w których z racji swojego zawodu spędza wiele czasu. Mieszak w Anglii od dawna, jak i dziś blisko milion Polaków, a zatem potencjalnych czytelników. W tamtejszych bibliotekach często są działy obcojęzyczne, takie jak: niemieckie, portugalskie, włoskie, hinduskie, jednak na oddzielny polski dział nigdy jeszcze nie natrafiła. To też postanowiła to zmienić.

Nike Farida jest osobą energiczną i przedsiębiorczą, z jednej strony zwróciła się do Tate Library proponując jej utworzenie polskiego działu, z drugiej do wielu współczesnych polskich pisarzy, o ufundowanie „cegiełek”, czyli najzwyczajniej podarowanie jednej swojej książki na cel tej akcji. A co wspanialsze, z tego księgozbioru w Tate Library będą mogli korzystać wszyscy zainteresowani, bowiem wyjątkowo Polaków nie będzie obowiązywała w niej rejonizacja. Dodatkowo każdy, kto będzie chciał skorzystać z polskiego księgozbioru, będzie mógł jednocześnie skorzystać bezpłatnie także ze stanowisk komputerowych, dostępu WiFI i innych udogodnień proponowanych przez Tate swoim czytelnikom.

Jak z radością powiedziała w wywiadach Nike Farida, natychmiast po ogłoszeniu przez nią akcji i wystosowaniu zaproszeń, zaczęły napływać zgłoszenia. Nadzwyczajne było to, że niektórzy, jak Romuald Grzela, zgłosili się sami pisząc: „świetna, wspaniała, potrzebna akcja, jestem całym sercem”, a Farida dodaje z uśmiechem: „odzew przeszedł moje najśmielsze oczekiwania, Zygmunt Miłoszewski napisał mi, że wysyła do londyńskiej biblioteki całą swoją trylogię”. Prawie natychmiastowo dołączyły do księgozbioru wszystkie książki Agnieszki Lingas– Łoniewskiej, w dniu przyznania prestiżowej nagrody, Literacka Gdynia; do Londynu powędrowała nagrodzona tam książka Michała Cichego, a ze Szwecji błyskawicznie dojechała najnowsza książka Katarzyny Tubylewicz.

W chwili otwarcia polski dział liczy ponad 120 książek przekazanych gratisowo w darze przez blisko setkę autorów. Książki, które znalazły się w Tate są różnorodne, tak jak różnorodny jest również ich czytelnik. Na przestrzeni lat, są tam przecież potomkowie armii Andersa, emigranci lat 80-tych i współcześnie czasowi przyjezdni buzinessowej fali, co by ująć jedynie w wielkim skrócie.

W dniu inauguracji działu polskiej książki 25 września, do Tate Library przybyła grupa autorów, wśród nich mieszkający w Londynie: Aga Dixon, Bożena Helena Mazur- Nowak, Aleksandra Perzyńska i Bartosz Kwiek, z Polski przyjechali: Ewa Formella, Urszula Jaksik, Alicja Kuberska, Edyty Łysiak, i Zenon Rogala, a także Ewa Miłek i Andrzej Fac – właściciele Oficyny Wydawnicze Tysiąclecie z Gdańska. Z Francji dojechała Agata Kalinowska-Bouvy. Przybyłych gości powitali: pani Zuzanna Barnes - Kierownik Biblioteki i pan Tim O'Dell – odpowiedzialny za rozwój działu lektur oraz naturalnie inicjatorka Nike Farida, której przez cały czas towarzyszył manager i pracownik biblioteki polskiego pochodzenia, Arthur Lech, dzięki któremu nie było również najmniejszego problemu z konwersacją.

Otwarcie zaszczycił swoją obecnością radny gminy Lambeth i dzielnicy Streatham, pan Robert Hill, który podkreślił iż wszelkie działania podejmowane na rzecz polskiej społeczności, licznej obecnie w gminie, są przez władze Lambeth mile widziane. Ze strony polskiego Londynu zainteresowanie akcją podkreśliła obecność Katarzyny Bzowskiej-Budd, reprezentującej Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie, instytucji z Londynu, która od 70 lat zrzesza Polaków pióra ze świata.

Po zwiedzeniu biblioteki, w dalszej części inauguracji przybyli autorzy zaprezentowali się w ramach popołudniowego spotkania autorskiego, dostępne do nabycia były ich książki, przewidziano możliwość autografów i dyskusji.

Inauguracja kontynuowana była w dniu następnym, a z dysput wyłonił się program działania na przyszłość, bowiem z biblioteki korzysta miesięcznie około 20 tys. osób, gdzie coraz liczniejsi są nasi rodacy, zaplanowany szereg wydarzeń o charakterze literackim; premiery książek, wieczorki, klub dyskusyjny pozwolą na intensywniejsze życie placówki, która tak jak i wiele innych bibliotek, bije się dziś o swoje istnienie pokazując, że jest przecież bardzo potrzebna. To jedyny sposób na to, aby uniknąć likwidacji przy obcinanych wszędzie funduszach na kulturę. Toteż inicjatywa docelowo ma być także rozszerzana na inne londyńskie biblioteki, które wykażą chęć współpracy. Póki co cieszmy się z tego wykreowanego precedensu, którego lokalnie medialnym patronatem objął portal „Londynek.net”.

Fot. Aleksander Sławiński

Od lewej:

Agata Kalinowska-Bouvy, Robert Hill, Zenon Rogala, Alicja Kuberska, Edyta Łysiak, Nike Farida, Bozena Helena Mazur-Nowak, Urszula Jaksik, Bartosz Kwiek, Aleksandra Perzyńska, Aga Dixon i Ewa Formella.

Zródło: Komunikat prasowy Vox Pelegrina, Agata Kalinowska-Bouvy